U bent hier

Herstel van beschadigde zenuwcellen dankzij huntingtine-eiwit

Door: Huntington KennisNet Nederland op 
Like  0

Wetenschappers hebben onlangs ontdekt dat het huntingtine-eiwit een belangrijke rol lijkt te spelen bij het herstellen van beschadigde zenuwcellen. En dat ons lichaam zo schade aan de hersenen en het ruggenmerg kan herstellen. Iets waar wetenschappers zich al lang over buigen.

Door te bestuderen hoe het zenuwstelsel kan genezen, hopen wetenschappers aanwijzingen te vinden over hoe schade aan zenuwcellen kan worden teruggedraaid. Dat zou van nut kunnen zijn bij de ontwikkeling van medicijnen en therapieën bij de behandeling van mensen met letsels aan het zenuwstelsel.

NPC's enten op beschadigde delen van zenuwstelsel

Het is mogelijk om schade aan het zenuwstelsel te herstellen door het gebruik van een soort stamcel die gemakkelijk in een hersencel kan worden omgezet. Deze neurale stamcellen ontwikkelen zich vervolgens tot neurale voorloopcellen. Ook wel neural progenitor cells of kortweg NPC’s genoemd. Deze zijn, net als andere soorten stamcellen, nog niet volledig ontwikkeld. Weliswaar groeien ze uit tot verschillende soorten cellen van het zenuwstelsel maar ze zijn het nog niet helemaal. 
Waar wetenschappers nu in staat zijn, is de NPC’s enten op de beschadigde delen van het zenuwstelsel, zoals bij de transplantatie van weefsels en organen. De NPC’s kunnen, nadat ze geënt zijn, de groei van andere cellen bevorderen om zich met elkaar te verbinden. Hiermee vindt herstel plaats van de functionaliteit van het beschadigde zenuwstelselgebied.

Terugkeer naar embryonale toestand

Voor hun onderzoek naar hoe NPC's bijdragen tot het herstel van ruggenmergschade, bestudeerde het team wetenschappers (professor Mark Tuszynski en collega's) muizen met ruggenmergletsels. Ze behandelden enkele letsels door enting van NPC’s. Vervolgens vergeleken ze de behandelde en onbehandelde muizen door te controleren welke genen tijdens het genezingsproces werden in- en uitgeschakeld. Een onverwachte ontdekking was dat de beschadigde cellen terugkeerden naar een embryonale toestand. Dit houdt in dat de cellen vergelijkbare genen hadden die aan en uit waren gezet zoals in de cellen van het zenuwstelsel tijdens vroege stadia van neurale ontwikkeling in embryo's. 

De veronderstelling is dat de terugkeer naar een onrijpe of embryonale toestand de beschadigde cellen hielp om opnieuw te groeien en de schade zo te herstellen. Voor de wetenschap is dit een onverwachte bevinding: een groot verschil ten opzichte van de veronderstelling dat de hersenen statisch zijn en niet kunnen herstellen.

Rol van huntingtine

Om te achterhalen waarom beschadigde cellen terugkeren naar hun embryonale toestand onderzochten Tuszynski en collega's welke genen waren in- en uitgeschakeld tijdens het genezingsproces. Ze deden de interessante ontdekking dat huntingtine deze rol zou kunnen spelen. Huntingtine is, zoals bekend zal zijn, het eiwit dat wordt gecodeerd door het huntingtine-gen. Dat is het gen dat gemuteerd is bij patiënten met de ziekte van Huntington. Het werk van Tuszynski en collega’s wijst in de richting dat huntingtine in hun modellen de centrale speler is in de regeneratie van zenuwcellen. In de muismodellen waarbij huntingtine uit de wervelkolom was verwijderd, was het ruggenmergletsel 60% minder hersteld. Een groot verschil met de muismodellen waarbij het huntingtine wel in de wervelkolom aanwezig was. 

De ontdekkingen van Tuszynski en zijn collega’s zijn een grote stap voorwaarts voor onze kennis over het normale huntingtine-eiwit en de functie ervan in de ontwikkeling van de hersenen. Verder onderzoek is echter nodig om te kijken wat dat betekent voor de ziekte van Huntington. 


Hier kun je meer over het onderzoek lezen (in het Nederlands).

De originele studie is gepubliceerd in Nature (te lezen tegen betaling of bij een abonnement) op 13 mei 2020
Het artikel is geschreven door Dr Rachel Harding en Dr Sarah Hernandez; 
bewerkt door Dr Leora Fox; vertaald door Vik Hendrickx; en voor deze site bewerkt door HuntingtonNet.
 

afbeelding van HuntingtonNet

Huntington KennisNet Nederland